Naamgeving en Geschiedenis
Angelica betekent “boodschapper” en archangelica betekent “aartsengel”. De Engelwortel is waarschijnlijk opgedragen aan aartsengel Raphaël, de engel van de geneeskunst. Volgens een legende zou een monnik in een droom Engelwortel hebben doorgekregen als geneesmiddel tegen de pest. Verder werd het kruid in de oudheid gebruikt als afweerkruid; het zou kwade geesten en tovenarij tegengaan.
Cultuur
Waar Engelwortel precies vandaan komt, is niet geheel duidelijk. Waarschijnlijk is de plant afkomstig uit Klein-Azië (Syrië). In Scandinavië is de plant erg bekend bij het Sami-volk, dat uit de holle stammen van Engelwortel fluiten maakte.
Kenmerken en Eigenschappen
- Plaats: Op vochtige, voedselrijke plekken zoals natte weilanden of langs oevers.
- Hoogte: 100-250 cm; twee- of meerjarige vaste plant.
- Bloei: Juni-augustus.
- Kleur: Groen-wit.
- Bloem: Meerstralige dubbele schermen.
- Stengel: Hol, licht geribd, roodachtig.
- Blad: Donkergroen, twee- tot drievoudig regelmatig geveerd; de bladrand is getand.
- Wortel: Vlezig en raapvormig (penwortel).
- Waardplant: Koninginnepage; nectar en stuifmeel trekken bijen, hommels en vlinders aan.
Let op!
Er zijn planten met een vergelijkbare bloeiwijze die erg giftig zijn, zoals de Waterscheerling (Cicuta virosa). Bij aanraking van Engelwortel kan de huid allergisch reageren door interactie met zonlicht. Dit komt door de aanwezigheid van furocumarinen in de plant (fototoxisch).
Signatuur & Astrologie
Culpeper geeft aan dat Engelwortel onder de invloed van de Zon in het teken Leeuw valt. Mellie Uyldert beschrijft de plant echter onder planeet Jupiter. Hoewel de plant op vochtige grond groeit en een muskachtige geur heeft, geven de bloemschermen en de stengel aanwijzingen naar ons zenuwstelsel. De ronde stengel duidt op een harmoniserende werking en verbinding tussen de boven- en onderpool, terwijl de holle stengel wijst op een werking op ons ademhalingsstelsel (luchtpijp).
Vandaar dat sommige mensen zeggen dat de kracht van de plant van Saturnus komt, de geur van Venus, de stengel en bloem van Mercurius, het blad van Mars en de imposante groei van Jupiter. Alle eigenschappen van de plant komen samen in de wortel en daarom mijn inziens breed inzetbaar.
Paracelsus beschrijft dat de plant goed past bij zogenaamde lucht-types. Vanwege hun onzekerheid, die zij niet aan de buitenwereld tonen, zouden deze types veel nadenken, piekeren en te veel in hun hoofd aanwezig zijn. Dit kan leiden tot klachten van overbelasting, zoals slapeloosheid, hartkloppingen en spijsverteringsklachten.
Moderne Fytotherapie
Engelwortel wordt al eeuwenlang gebruikt. Tegenwoordig wordt de wortel voornamelijk ingezet ter ondersteuning van:
- Maag-darmproblemen: winderigheid, opgeblazen en vol gevoel.
- Het bevorderen van de eetlust; daarom wordt deze plant vaak ingezet bij anorexia.
- Reuma, bronchitis en jicht.
- Ter ondersteuning van de lever: geelzucht.
In de Chinese geneeskunde wordt Engelwortel toegepast bij menstruatieproblemen.
Inhoudsstoffen: Etherische oliën (pineen, limoneen, angelicine, fellandreen), bitterstoffen, looistoffen, koffiezuur.
Homeopathie
Binnen de homeopathie wordt Engelwortel gebruikt ter ondersteuning van de maag, darm en alvleesklier en ter bevordering van de aanmaak van gal.
Etherische olie in de Aromatherapie
De etherische olie wordt gewonnen uit de wortel van de plant door middel van stoomdestillatie. De olie kan, samen met een basisolie, worden gebruikt ter ondersteuning van huidproblemen zoals psoriasis. Ook kan de olie worden gebruikt om gewrichten te verzachten. De olie is fototoxisch, dus na gebruik mag de huid niet worden blootgesteld aan zonlicht.
In een aromadiffuser werkt Engelwortel ontspannend en kan het een goede nachtrust bevorderen. Vanwege de sterke geur wordt aangeraden om Engelwortelolie te mengen met andere etherische oliën zoals lavendel of sinaasappel, om een harmonieuze geurcombinatie te creëren.
Emotionele, Psychische en Spirituele werking
Engelwortel hoort bij het vierde chakra (hartchakra) en helpt de verbinding met het eerste chakra (wortelchakra) te verbeteren. Het bevordert de doorstroming van energie van beneden naar boven voor emotionele balans. Engelwortel geeft vertrouwen in eigen kunnen en versterkt en beschermt de aura tegen negatieve invloeden van buitenaf. De plant is geschikt voor mensen die zich groot en stoer presenteren naar de buitenwereld, maar van binnen onzeker en nerveus zijn. Engelwortel biedt de mogelijkheid om je zelfvertrouwen te laten groeien en beter te aarden. Hierdoor stimuleert Engelwortel je om je hart te volgen en je eigen weg te durven gaan.
Affirmatie: “Ik volg mijn hart en vertrouw op mijn eigen kunnen.”
Contra-indicatie
Engelwortel niet gebruiken tijdens de zwangerschap (abortieve werking), bij maagzweren en darmontstekingen. Ook bij diabetes kan Engelwortel niet worden gebruikt, omdat het het suikergehalte in de urine verhoogt. Door de aanwezigheid van coumarine remt het de bloedstolling iets af, en daarom mag Engelwortel niet worden gebruikt voor een geplande operatie of tandheelkundige ingreep. Niet geschikt voor kinderen en tijdens het geven van borstvoeding.
Disclaimer: Bij gebruik van medicijnen dien je te overleggen met je arts. Wil je Engelwortel gebruiken ter ondersteuning van je gezondheid, consulteer dan een fyto- of aromatherapeut en een arts. Bij gezondheidsklachten, ga altijd eerst naar een arts!
Bronnen
- Geert Verhelst, (2019, 9de druk), Groot Handboek Geneeskrachtige Planten, Uitgeverij: Mannavita Bvba-p.102.
- Nicholas Culpeper / Steven Foster (2019), Culpeper’s Complete Herbal, Uitgeverij: Sterling Publishing Co Inc.
- M. Kraus, (2001), Etherische oliën voor lichaam, ziel en geest; van afrikaantje tot zilverspar, Milinda Uitgevers B.V.
- Steffen Guido Fleischhauer (2014), Eetbare wilde planten, 200 soorten herkennen en gebruiken, Uitgeverij: Schildpad Boeken.
- H. Rijpkema (5de druk, 2009), Aromecum; Aromatherapie van Absint tot Zonnebloem, Uitgeverij; Drs. A.J.M. Beljon.
